Bu Ülke

“Pamuk ipliğinden biraz daha sağlam tek bağ: düşünce birliği. O da rüzgârın her an tehdit ettiği bir kandil. Düşünce birliği, düşünen insanlar arasında olur. İnsanların kaçta kaçı düşünür? Düşünenlerin kaçta kaçı karşılaşır ve açılır birbirine?”

Muhammed’in ilk mucizesi: Haticet-ül kübrâ.

Ama zirvelerin hiçbirini tanımıyorduk. Avrupa'yı Avrupa yapan düşünce fatihleriyle temasımız yasaktı. Haset kitabevinden ibaretti Avrupa'mız, girdapları olmayan bir kıta, tezatsız ve tek boyutlu; bir kartpostal Avrupa'sı.

Coğrafyamızda tek kıta vardı, kafatasımızda tek yarım küre. Türkçe konuşan birer Fransızdık.

Karanlıkta kavga olmaz. İdeolojiler, uçurumları aydınlatan hırsız fenerleri. İstemesek de onlara muhtacız. Kaosu kos- mos yapan insan zekâsı, tecrübelerini ideolojilerde sergilemiş.

Sağ, ko‍­vu‍­ğu‍­na çe‍­kil‍­miş, mün‍­ze‍­vi, maz‍­lum, mus‍­ta‍­rip. Sol, eline tu‍­tuş‍­tu‍­ru‍­lan re‍­çe‍­te‍­yi ke‍­ke‍­li‍­yor, mâ‍­nâ‍­sı‍­nı an‍­la‍­ma‍­dı‍­ğı re‍­çe‍­te‍­yi. Tek ortak duygu: düş‍­man‍­lık. Di‍­ya‍­log yok. Tan‍­zi‍­mat'tan beri hazır el‍­bi‍­se‍­ye me‍­rak‍­lı‍­yız, hazır el‍­bi‍­se‍­ye ve hazır me‍­de‍­ni‍­ye‍­te...

Sınıf kav‍­ga‍­sı yoktu Hatay'da, çünkü sınıf şuuru yoktu. Mark‍­sizm, ger‍­çek‍­ten meç‍­hu‍­le yani rü‍­ya‍­ya ka‍­çış‍­tı, in‍­san‍­la‍­rı se‍­vi‍­yor‍­du. Ama sı‍­ğın‍­dı‍­ğı her kale in‍­san‍­lar‍­dan biraz daha uzak‍­laş‍­tı‍­rı‍­yor‍­du onu.

Mah‍­ke‍­me‍­de Mark‍­sist ol‍­du‍­ğu‍­nu hay‍­kır‍­dı‍­ğı zaman tek iş‍­çi‍­nin elini sık‍­mış de‍­ğil‍­di. Sa‍­de‍­ce na‍­mus‍­lu olmak,

'kork‍­tu‍­ğu için sustu' de‍­dirt‍­me‍­mek is‍­ti‍­yor‍­du.

Hegel* belki haklı: tarih tezatlar içinde gelişir.

Düşünce ile çığlık bağdaşmaz. Şuurun sesi çığlık değildir. Yabani bağırır, medenî insan konuşur.

İdeolojiler siyaset dünyasının haritaları. Haritasız denize açılınır mı? Ama harita tehlikeli bir yolculukta tek kılavuz olamaz. Pusulaya da ihtiyaç var. Pusula: şuur.