Москва үшін шайқас

Сәске түсте Горюныға астына қарагер ат мініп біздің дивизияның артиллерия начальнигі подполковник Виталий Иванович Марков келді. Аласа бойлы, қыр мұрынды, қысыңқы қоңыр қой көзді, қырық жастардағы, аққұба, жирен шашты кісі еді ол.

Бұл — төртінші ротаның политругі Василий Клочков.

Бір топтан екінші топқа жүгіріп, «дұрыс емес» дегендей қолын сермеп, «менің айтқанымдай істеңдер» деп жұртқа айқайлап, шала бүлініп жүрген сол он бірдің командирі секпіл бетті жас жігіт лейтенант Иван Березин.

Ақ құба келген, ұзын бойлы бір жігіт аяғын жылдам басып, сапты қуып жетті. Бұл — политрук Григорий Георгиев...

Екінші ротаның командирі Семен Краев, ұзын бойлы, құлағы күдірейген, етсіз жақты, өткір жасыл көзді, арық тарамыс сары жігіт еді.

Мұхаметқұл Исламқұлов орта бойлы, дембелше, маңдайы кере қарыс, дөңгелек тұнық көзді, қошқар мұрынды сымбатты жігіт еді.

КАПИТАН БУЛАТОВ

Кеш батардың алдында қарсы алдымыздан екі салт атты шықты. Оның бірі Шехтман полкының штаб бастығының орынбасары, көк көз. арық сұңғақ бойлы, сары жігіт лейтенант Блинов екен.

Үйге кіріп келсем, жерге шинельдерін төсеп тастап, противогаздың дорбаларын бастарына жастанып, ұзын бойлы, ат жақ, ақ құба Рахимов, онымен қатар балапандай үрпиген ақсары шашты, қыздай қызыл шырайлы лейтенант Тимошенко, жалпақ қара торы еңгезердей палуан Бозжанов, тағы бірнеше " байланысшылар ұйықтап жатыр екен.

Талап қою бар да, қаталдық бар. Талап қою — заңды нәрсе. Қаталдық заңнан тыс.

Генералмен осы кездесуім әкеммен соңғы рет кездескенімді көзіме елестетті. 1938 жылы Қиыр шығыстың өркеш-өркеш таулары, Уссуридің дүлейлене біткен ұшы-қиыры жоқ ормандары, Сквородино мен Волочаевкадағы мәңгі суық аймағы арқылы жүріп Амурдың ирек өзенін тіке кесіп, Байкалдың жағасындағы алыс тескен тауларынан өтіп, Сибирьдің кең дала жазығы мен тауларын басып, Қырғыз Алатауының бауырында жатқан Жуалыдағы туған ауылыма Владивостоктан он бес күн, он бес түн дегенде зордан жеттім.