Ömer Hayyam

toprağa karışan zerrelerimizden çömlekçinin tokatlar indirerek çamur yoğurması, toprakta biten yeşilliklerin ve çiçeklerin, toprak altına gömülmüş lâle yanaklı bir güzelden beslenmesi, ay ışığının mezarımıza nurlar saçması, âlim dediğimiz kişilerin, bir zaman masallar anlattıktan sonra uykuya dalan biçareler

Bitti mi oyun, sandıktayız hepimiz.
Gelmem mi fena yoksa benim, dünyaya?
Gitmem mi gazel; anlamadım pek ya.
Maksat ne gelişten, bu kalıştan bilmem;
Hem istemeden gel, gene çek, git orya.

“Derler ki gider cahîme âşık, sarhoş;
Bir söz ki bu, gönlüme gelir pek nâ hoş.
Sarhoş ile âşıksa cehennemlik eğer,
Cennet avucumdur, içi ammâ bomboş.
Ey hilkat u halkın evvel ü âhırı yâr,
İster beni afvet, ister eyle âzâr;
Mihrâbda sensiz arzı tâatdansa
Meyhânede yeğ seninle olmak ber kâr

Ey Allah! Sen cömertsin. Cömertlik, af edilmek,

Bağışlamak haktır. İlk günahkâr

Neden cennetten kovuldu.

Benim ibadetime karşı bana iyi muamele edersen

Bu bir lütuf olmaz. Ben âsi ve gühankâr olduğum zaman

Beni bağışlarsan bana cömertlik göstermiş olursun

Zevk eyle ki, bizi bir gün yokluk alacak!

En son bu karanlık yere herkes dalacak!

İç zevk ile, gam çekme; bu devran gamını

Çeksin o ki devranla beraber kalacak!

Benim bu dünyaya gelmemden

Kâinat bir şey kazanmadı.

Gitmemden de ne şerefi, ne şanı artmış olacak.

Bu dünyaya

Neden geldim, buradan neden gidiyorum, iki kulağım

Buna dair tek söz duymadı kimseden.

Ey Hayyam! İşlenmiş günah için bu kadar sıkılmaya,

Mateme yer yok. Gam yemeden; az olsun, çok olsun

Ne yarar var? Günah işlemeyen için af olmaz.

Af günah için konmuştur.

Korkacak, gam yiyecek ne var

Putların, Kabenin istediği: Kölelik;
Çanların, ezanın dilediği: Kölelik;
Mihraptı, kiliseydi, tespihti, salipti
Nedir hepsinin özlediği?

Yine de şaşılacak şey şu: Kendileri gibi
Hırsa esir olmıyanı adam saymazlar.

Sen bizi geri dönülmesi mümkün olmayan bir

Hüküm ile bağladın. Sonra yine hüküm ve

Emrediyorsun, ondan vazgeç, bunu yap, bunu yapma

Emri arasında zavallı insanlar âciz kalmışlardır.