Ecce Homo – Kişi Nasıl Kendisi Olur

benim insan sevgim, başkasının duygusunu paylaşmakta değil, paylaştığım duyguya katlanabilmektir. Benim insan sevgim sürekli bir kendimi yeniştir. Ama ben yalnızlık olmadan edemem; yalnızlık, yani iyileşme, kendine dönüş, özgür, hafif, esinen bir havayı solumak...

Ben kendime duyduğum güvenle yaşıyorum; belki yaşadığım da bir önyargı yalnızca...

İnsan kendi kendine sağlam bir dayanak olmalı, iki ayağı üstünde korkmadan durabilmeli; başka türlü sevemez yoksa.

Benim zamanım da gelmedi henüz; bazı insanlar öldükten sonra doğar.

Yalnızlıktan acı duymak da engeldir, –ben hep “çokluk”dan acı çektim... Çokça erkenden, henüz yedi yaşımda, hiçbir insanca sözün bana ulaşmayacağını biliyordum; bu yüzden üzüldüğümü gören var mı hiç?

Bugüne değin insanlığın önemle düşünüp durduğu şeyler gerçek bile değil aslında, kuruntudur yalnızca; daha sert söyleyecek olursak, o tümüyle zararlı, hasta mahlukların bozuk içgüdülerinden doğan yalanlardır; O kavramların hepsi, “tanrı”, “ruh”, “erdem”, “günah”, “öte dünya”, “doğru”, “sonsuz yaşam”... İşte insanoğlunun yüceliğini, “tanrısallığını” hep bunlarda aradılar... “Küçük şeyleri”, yani yaşamın temel konularını küçümsemeyi öğretmekle, en zararlı olanları büyük insan yerine koymakla ülke yönetimlerini, toplum düzenini, eğitimi de ta köklerine dek bozdular...

–aslına bakarsanız, Tanrı, üstünkörü bir yasaktan başka bir şey değildir bizlere: Düşünmeyeceksiniz!...

Bir tanrı yeryüzüne inseydi, her ne yapsa haksızlık olurdu, cezayı değil, suçu kabullenmek tanrısal olurdu o zaman.

Yaradılışımdan savaşçıyım ben. İçgüdüdür bende saldırmak. Düşman olabilmek, düşman olmak, –bunun için güçlü bir yaradılış gereklidir belki de; en azından, her güçlü yaradılışta zorunlu olarak bulunur bu.

Hem bana öyle geliyor ki en kaba söz, en kaba mektup bile susmaktan daha iyi bir iyi yüreklice, daha bir dürüstçedir. Susanlar, hemen her zaman, içten gelen incelikten, nezaketten yoksundurlar; bir itirazdır susku; yutmak zorunlu olarak kötü kılar kişiyi, –mideyi bile bozar, susanların hepsi de sindirim bozukluğu çekerler. –Görüyorsunuz, kabalığın değerini düşürtmek istemiyorum, en insanca karşı koyma yoludur o, çıtkırıldım çağımızda en başta gelen erdemlerimizden biridir.