Қилы заман

Баяғыдан, жиырма жылдан бергі тәжірибесінен бұл біледі... Елге арналып жарлық шықса, әрқашан оның астарында келетін қатпар-қатпар қалтарысы, бұлтағы бар болады. Бой көрсетпей бұғып тұрып, түтікпен сорғандай ел қазынасын соратын: ұры сай, әдемі жылға, бекініс орындары бар.

Қалың рудың мол жиылған

"Жер үстінде жүрме, үніңді шығарма, қатын бол" дейді. Соның бәріне бас ие берейін бе? "Басқа ұрса — өл, көтке ұрса — көн"

Жаз жауынды, мол сулы, қалың шалғынды, қызықты. Қалың албанның ертегідей бай, сұлу жайлаулары: Үш мерке, Дөңгелек саз, Үш Қарқара, Сырт, Лабас, жайлау күндерінің жасыл торғын шымылдығы, көк жібек бесігі сияқты. Тіршілік: молдық, бақыт, байлық қызуымен буы аспанға шығып жатқан өмір жәрмеңкесін көрсеткендей. Жаз күндерінің жарастығы мен қызығы қыр баласын мас қылғандай жалынды, желікті.

Шалқыған, көрнекті мол дүниенің тірі пішінді белгісі сияқтанып, Қарқара жәрмеңкесі қайнап жатқан.

Жәрмеңке ашылғалы айдан артық болса да, қызуы мен желігі әлі басылып болған жоқ.

, қоямысың енді! Байы өлген қатынша сұңқылдай бермей. Айтқыш болсаң, ана орысқа барып айт. Мен сені ұстап отырмын ба? Немесе мына ақыл таба алмай қамалған елге істейтін істі айт. Жарлық шығарған мен деп қақсап отырсың ба?

суретпен жазылған көркем әдебиет бізде жоқтың қасында.

Қарияға қалған сөз сөйленді. Қария айтты айтарын, — деп сөзді Жәмеңке киіп әкетті. Атақты қарияның түсінде қатпарланған әжім арасында, қатуланған томырық ашу белгісі бар еді. Бірақ сөзін ашуға билетпей, келеге билетіп, өзгелерді қозғамақ болып. — "Кәрі қойдың жасы үлкен, ісек қойдың басы үлкен" мына отырған жастан шыққан басшың бар. Сөз кезегі бұларға келді. "Бедері кеткен торқадан, бек тоқыған бөз игі" деген. Бізден бедер кеткен. "Қалдайған қара бөркімді шоқ болғанда сен көрдің, дәулетімнен бейнетім көп болғанда сен көрдің" деп, сыннан өткен шағымызда мынадай кер заманға кездестік.

Бұл — елдігіңе келген сын, албанның баласы. Елден алалы туған ұл болса, белді бекем буып бекінетін шағына келді. Бізге қалған сөз аз

Уа, албанның баласы, неге жиналдың? Басыңа күн туған соң жиылдың. Ұзынды күні бір ауыз сөз айтпай ұйлығып отырамысың, түге?! Кеше мына қариялардың айтқан сөзін естідіңдер. Ертең жауап беретін күндерің ұлыққа, кеңеселік, бірдеме делік ...Сөйлеңдер...

Алдыңғы жолдасының сөзі өз көңіліндегі де мұңы сияқты болғандықтан, Құсайын қария:

Әсіресе, осы пішін өзгелерден көрі жасырақ қара сақалды Қартбайдың түсінде айқын білінгендей болатын.