Korku ve Titreme

Burada bir sonsuz kutsal düzen egemendir, burada yağmur haklı ve haksız ayırmadan üzerlerine yağmaz, burada güneş hem iyi hem de kötünün üstüne doğmaz, burada yalnızca çalışan ekmeği kazanır ve yalnızca ıstırabı bilen huzuru bulur, yalnızca dünyanın altına kadar alçalan sevdiğini kurtarır, yalnızca bıçağını çeken İshak’ı alır.

Hep en iyisi için umut taşıyan dünyadan yaş alır. Hep en kötüsü için hazır olan, çabucak çöker.

Kişinin dileğinden vazgeçmesi muhteşemdir. Lakin vazgeçtikten sonra ona sıkıca sarılması daha da muhteşemdir.

Hepsi anımsanacaktı; ama herkes mücadele ettiği şeyin yüceliği oranında yüceydi.

O bir entelektüel trajik kahramandı. Kendi ölüm cezası ona bildirildi. O anda öldü. Ölmenin bütün ruh gücünü kullanmayı gerektirdiğini, kahramanın daima ölümünden önce öldüğünü kavramadıkça, yaşam hakkında gözlemlerinizde çok ileri gidemezsiniz.

Kendisini açığa vursaydı ve Agnes tarafından kurtarılmasına izin verseydi, tasarlayabileceğim en büyük insan olurdu. Çünkü yitik bir adam m masum bir kız tarafından sevilmesine ve böylece kurtulmasına göz yumarak sevginin gücünü yücelttiğini düşünen yalnızca estetik yazarlardır.

kalsaydı ve pişmanlığın cefalarına katlan saydı bir şeytan haline gelirdi ve böylelikle bir hiç olurdu. Gizli kalsaydı fakat kurnazlık etmeyip pişmanlığın ağlarında cefa çekerek Agnes’i soğutacağını düşünmeseydi gerçekten de dinginlik bulurdu ama bu dünyadan da yitip giderdi.

Merman, diyalektik dönüm noktasında durmaktadır. Eğer şeytani olandan çıkıp pişmanlığa düşerse, önüne iki yol açılın Geri dönebilir, gizlilikte kalabilir, fakat kurnazlığına güvenemez. Şeytani olanla, birey olarak mutlak ilişkiye geçemez. Ama tlah’ın Agnes’i kurtarması gibi, bir karşı — paradoks la dinginlik bulur. (Eğer böyle ise, Orta Çağ hareketi yerine getirirdi; çünkü Orta Çağ’ın anlayışına göre Merman tamamen manastıra adanmıştır.) Belki o da Agnes’le birlikte kurtulabilir. Fakat bu, Agnes’in aşkı sebebiyle onun bir hilekar olagelmekten kurtulabileceği anlamına gelmemelidir (bu, bir kurtarış eyleminin estetik biçimidir, asıl amacın çevresinde dolaşır, Merman’ın yaşamının sürekliliğidir). Zaten kurtulursa, açığa çıkması nedeniyle kurtulur. Ve Agnes ile evlenir.

bunlar etkisiz kalmayacaktır — Merman’ın metanetini çözmek için değil, ona işkence etmek için.
Şeytanîlik yoluyla Merman, özel olarak evrenselden daha yüce olan tekil birey olmayı umut edecektir. Şeytanîlik de, kutsallıkla aynı özelliğe sahiptir: birey bununla da mutlak ilişkiye girebilir. Bu analoji, tartıştığımız paradoksun suretidir. Bu nedenle yanıltacak bazı benzerlikleri taşımaktadır. Böylece Merman suskunluğunun haklılığına açık bir kanıt bulmuştur; bütün acıları bu suskunluğu yüzünden çekmektedir. Kuşkusuz konuşabilir. Böylece bir trajik kahraman olabilir, hatta bana göre eğer konuşursa büyük bir kahraman olabilir. Belki de yalnızca birkaç kişi onun büyüklüğünü neyin oluşturduğunu anlayabilir. O zaman Merman Agnete’yi yaptığıyla mutlu edebileceğini sanma konusundaki kendi kendini aldatmasından kurtulma cesaretini bulacak, İnsanî ifadeyle Agnete’yi ezme cesaretini bulacaktır. Burada bir psikolojik gözlemi ekleyeceğim. Agnete’yi ne kadar çok bencilleştirirsek, kendi kendini aldatma o kadar çok etkili olacaktır. Aslında şeytanî kurnazlıkla deniz adamının gerçekte yalnızca, İnsanî ifadeyle, Agnete’yi kurtarmakla kalmayıp, ondaki istisnaî bir şeyleri de ortaya çıkarması hiç de akıldan uzak değildir. Bir şeytan en zayıf kimseye bile güçlerini ortaya çıkarması için nasıl işkence edeceğini de bilir, kendi usulüyle insan oğluna karşı nasıl en iyi niyetlere sahip olacağını da.

Merman suskunluğunun haklılığına açık bir kanıt bulmuştur; bütün acıları bu suskunluğu yüzünden çekmektedir. Kuşkusuz konuşabilir.