Muxtasar Islom tarixi

Voqean uch oydan so‘ng, hijratning o‘n birinchi yilida, rab’ul-avvaldan bir kun oldin Hazrat xastalandilar. Ashoblarini jam qilib shu tariqa nasihat qildilar: men dunyodan ketyapman, Qur’onni sizlarning ixtiyorlaringizga qoldirurman.

dunyodan ketyapman, Qur’onni sizlarning ixtiyorlaringizga qoldirurman. Doimo Qur’onga amal qilinglar. Bir-biringizni sevinglar, bir-birlaringizga madad bo‘linglar, aslo ezgu ishlardaya judo

Abu Abdulloh chora topmay, toju taxtini Ferdinandga topshirib, ba’zi narsalarini, qarindoshlari va ayollarini olib ko‘chib ketgan. Ushbu tariqa Andalus hukumati 870 (hijriy) yili o‘sha yerning nasroniylari qo‘liga o‘tgan.

Muhammad ‘alayhissalom vafotlaridan keyin dastlabki ilmiy ish Qur’oni karimni jamlash bo‘ldi va Payg‘ambarimizning amakivachchalari Abdulloh binni Abbos birinchi bo‘lib Qur’oni karim tafsiri ilmiga asos soldi. Va u kishining sa’y-harakati bilan hadislar ham to‘plana boshlandi. Payg‘ambarimizning keyingi avlodlari, xususan, Ja’fari Sodiq rahmatullohi ‘alayh ko‘plab hadislar to‘pladi

Yuqorida 132 (hijriy) yili Abu Muslim Xurosoniyning sa’y-harakati bilan xalifalik ummaviylar xonadonidan olib, abbosiylar xonadoniga berilgani va abbosiylarning birinchi va ikkinchi badniyat xalifalari o‘ch olish maqsadida ko‘pgina ummaviylarni o‘ldirganliklarini aytgan edik.

Shu zamonda Abdur-Rahmon binni Muoviya binni Hishom ismli kishi Andalusga qochib ketgan edi.

Abdur-Rahmon 135 (hijriy) yilda Andalus taxti saltanatiga o‘ltirib, u mamlakat obodligi yo‘lida ko‘p xizmat qildi, masjidlar va madrasalar qurdirdi, kanallar va yo‘llar ochdirdi.

Abbosiylar jamoasidan o‘ttiz yetti nafari xalifalik qildi.

Abbosiy xalifalar esa, Bog‘dodda o‘girib, bu podshohlar farmonlarining tobeiga aylanib qoldilarki, 640 (hijriy) yilda al-Musta’asim Billo xalifa bo‘ldi.

Muoviya ummaviylar davlatining asoschisidir. Hazrati Usmon zamonlarida Shom viloyatining voliysi qilib tayinlangan edi. Hazrati Usmon qatl qilinganlaridan so‘ng hazrati Aliga qarshi isyon qilib, hazrati Usmonning xunini da’vo qilgan va bu Siffin jangiga sabab bo‘lgan